De brieven in het Theemeubel
Klaas schreef dagelijks met Janke Bruinsma-Venema, inmiddels zijn vrouw. De brieven kwamen uiteindelijk achter slot en grendel, als taboe, in het theemeubel terecht.
Klaas Bruinsma is in juli 1996 overleden. Toen Janke Bruinsma later naar een verzorgingshuis ging en het theemeubel niet meekon heb ik gevraagd of ik ‘iets’ met de brieven mocht doen, iets wat al jaren alleen in mijn achterhoofd een gedachte was. Het mocht. Ook het groene doosje met losse foto’s en het rode fotoboek nam ik mee naar huis.
Na mijn moeders laatste verhuizing lagen de brieven een tijdje in opslag in Friesland. Ik haalde ze op.
De brieven moesten eerst gesorteerd worden, ze komen in schoenendozen terecht die een prima archief zijn. Het duurt enige tijd voor ik daar aan toe ben.
Dozenvol, moeilijk leesbaar handschrift in vervaagde inkt of in potlood op dun postpapier.
Waar begin ik, iets dat al zo lang taboe is. Alle brieven zijn genummerd maar de jaren liggen door elkaar. Soms telt de nummering door maar verspringen de jaren, per ongeluk door elkaar geraakt.
Mijn moeders brieven zijn er niet
Vrijwel meteen is duidelijk: mijn moeders brieven zijn er niet bij.
Alleen uit 1946, de tijd van mijn vaders militaire opleiding in Engeland, én aan het einde van de hele periode in 1949, zijn enkele van haar brieven bewaard gebleven.
Waarschijnlijk aan haar aandacht ontsnapt? Wie zal het zeggen. Ik vroeg mijn moeder of ze weet wat er met haar brieven is gebeurd, zij weet het niet meer en ik laat het met rust. Mijn moeder is inmiddels, in mei 2014 overleden.
'Onwetendheid en naïviteit' van haar kant, waar zij zich voor zou moeten schamen? Heeft zij daarom zelf wellicht haar brieven vernietigd?
Haar brieven blijken de kracht te zijn waar mijn vader in Indië op leeft. Verre van naïef, verre van onwetend. Waardevol wat er nog van haar brieven is en jammer dat er zoveel verloren ging.
Met de enkele brieven die ik tot nu toe van haar las ben ik heel blij. Uiteindelijk vormen ze een belangrijk slotelement, als een sluitsteen, in Keerkring of rondwaren in tijd.